Nu twee potjes windmolengeld voor een betere leefomgeving in Borger-Odoorn
Home / Onze blog
13 Jan 2025
Nu twee potjes windmolengeld voor een betere leefomgeving in Borger-Odoorn
In Borger-Odoorn zijn sinds kort twee fondsen actief die bijdragen aan de leefbaarheid in de omgeving van het windpark De Drentse Monden en Oostermoer: het Gebiedsfonds en het sinds september actieve Turbinefonds.
Het Gebiedsfonds bestaat al enkele jaren en is gevuld met 3 miljoen euro afkomstig van de overheid. Dat geld wordt in tien jaar tijd besteed aan lokale initiatieven die de leefbaarheid in de regio versterken. Het Turbinefonds, dat in september 2024 van start ging, werkt net even anders. Dat fonds wordt gevuld door een jaarlijkse bijdrage van de exploitanten van de windmolens en is gekoppeld aan de opgewekte energie. Hoe meer wind, hoe meer geld er in het fonds terechtkomt.
Cor Kloen, voorzitter van de Stichting Gebiedsfonds Borger-Odoorn, legt uit waarom het onderscheid tussen de fondsen belangrijk is: "De gemeente wilde graag twee aparte sporen creëren. Hoewel beide fondsen onder de paraplu van onze stichting vallen, werken ze volledig los van elkaar met eigen rekeningen en verantwoording. Zo blijft het transparant."
Hoe werkt het Gebiedsfonds?
Het Gebiedsfonds richt zich op het verbeteren van de leefbaarheid in zeven kerngebieden rond de windmolens. Lokale kerngroepen van betrokken inwoners beoordelen de initiatieven en adviseren het centrale bestuur van de stichting, dat uiteindelijk beslist. Denk daarbij aan projecten zoals speeltuinen, dorpshuizen of activiteiten die de sociale cohesie versterken.
Voorbeelden zijn al zichtbaar: vier jaar na de oprichting van het fonds zijn er in verschillende dorpen initiatieven gerealiseerd die met enthousiasme door de gemeenschap worden ontvangen. Het grootste initiatief is de skeeler- en ijsbaan in Drouwenerveen. "De baan heeft ongeveer 290.000 euro gekost, waarvan 80 procent gefinancierd door het gebiedsfonds", zegt initiatiefnemer Marinus Hulshof. In september is de baan geopend en Hulshof hoopt er komend weekend voor het eerst te kunnen schaatsen.
Wat maakt het Turbinefonds uniek?
Het Turbinefonds werkt grotendeels op dezelfde manier, maar met één belangrijk verschil: het geld komt rechtstreeks van de windmolens. Voor ieder megawattuur opgewekte energie dragen de exploitanten vijftien jaar lang 50 eurocent af. In 2022 leverde dat zo'n 170.000 euro op.
Daarnaast is er een extra kerngebied aan het werkgebied toegevoegd: Stadskanaal, net over de provinciegrens. Drie kernen, 1e en 2e Exloërmond en Nieuw-Buinen, hebben daarnaast een deel van hun budget gereserveerd voor een burenregeling. "Eens in de vijf jaar keren deze dorpen rechtstreeks geld uit aan de direct omwonenden van de windmolens", legt Kloen uit.
Eén stichting, twee fondsen
Hoewel de bedragen strikt gescheiden blijven, wordt alles beheerd door dezelfde stichting. "Het was een uitdaging om de afspraken met alle partijen helder te krijgen", stelt Kloen. "Er is lang gedebatteerd met de exploitanten, of 'windboeren' zoals sommigen ze noemen. Uiteindelijk is gekozen voor een centrale aanpak."
Om transparantie te waarborgen, zijn er twee aparte websites en worden de fondsen financieel onafhankelijk van elkaar beheerd. "We hebben één penningmeester, maar wel twee rekeningen en aparte spelregels voor aanvragen. Voor de inwoners is het belangrijk dat ze weten waar het geld vandaan komt en hoe het besteed wordt", benadrukt Kloen.
'Zeggenschap ligt bij de inwoners'
Zowel het Gebieds- als het Turbinefonds biedt inwoners uit het effectgebied de mogelijkheid om subsidie aan te vragen voor projecten die de leefbaarheid in hun dorp verbeteren. Aanvragen kunnen elk kwartaal worden ingediend.
"Het mooiste van deze fondsen is dat de zeggenschap volledig bij de inwoners ligt", zegt Kloen. "Zij bepalen wat belangrijk is voor hun dorp en hoe het geld wordt besteed. Dat maakt dit een echt fonds vóór en dóór de gemeenschap." Met het Turbinefonds er nu bij is er de komende vijftien jaar nog meer ruimte voor initiatieven.