• Home|
  • Diaposra drenthe|
  • Doelen|
  • Contact met ons op

Bel ons nu 06 86149324

Email ons diasporadrenthe@hotmail.com

Met je apsapsiepie fluitend de lente in, nieuw boek over voorjaarstradities in Drenthe

Home / Onze blog
Met je apsapsiepie fluitend de lente in, nieuw boek over voorjaarstradities in Drenthe

Met je apsapsiepie fluitend de lente in, nieuw boek over voorjaarstradities in Drenthe

"Apsapsiepie. Wanneer ben 'ie riepie? In meie, in meie. Als de vogels eier legt..." Abel Darwinkel zingt de eerste paar regels van een oud volksliedje dat het voorjaar aankondigt.
Samen met Henk Nijkeuter en Rik Klaucke, de laatste boog zich over de afbeeldingen, maakte hij Voorjaarstradities in Drenthe. As Paosen en Pinkstern op ien dag valt. Een rijk geïllustreerd boek dat moeiteloos een eindeloze reeks van gebruiken en tradities opsomt, vliegend door de tijd, van de voorchristelijke periode tot de dag van vandaag. Gelardeerd met wederwaardigheden, gedichten en anekdotes.

Lijsterbesboom

Abel Darwinkel: "Een apsapsiep is een van de Drentse namen voor de lijsterbesboom en van de jonge takken in mei, kun je een fluitje maken. Henk en ik zijn op een morgen speciaal naar Nieuw-Schoonebeek gereden, want daar woont Gerard Assen en die kan nog steeds die fluitjes maken. Dat is voor hem een peulenschil. Ik heb het zelf ook geprobeerd, maar dan fluit 'ie nét niet zo mooi als wanneer Gerard 'm maakt. Dat liedje komt in meer regio's voor dan alleen in Drenthe. Dat houdt in dat er een soort van Europese cultuur is waarin die liedjes gebruikt worden. Dat vind ik echt hartstikke mooi."
Daar komen wij knechtjes en meidjes aan - Al om Sint Pieter de bal te slaan
fragment uit Sint Pieter balslaan-versje

Sint Pieter balslaan

Wel heel erg Drents, sterker nog, zeer plaatsgebonden, is het zogeheten Sint Pieter balslaan. Abel Darwinkel legt uit: "22 februari is de dag van Sint Pieter. Er is een grappige Drentse traditie in Oosterhesselen en Gees, daar doen ze aan Sint Pieter balslaan. Een gebruik van jonge, pasgetrouwde stellen. De kinderen van het dorp komen naar het huis van de pas getrouwde man, gooien een bal en die moet de man dan wegslaan. Komt ook weer snoep en centerij aan te pas. Heel plaatsgebonden. Dat is puur Oosterhesselen en Gees en verder nergens."

Neutenschaiten

'Noten schieten', zegt vrijwel niemand, Abel Darwinkel (die het interview in Drenthe Toen in het Drents doet): "Neutenschaiten is een spel dat nog steeds gespeeld wordt in het Groningerland en ook in Drenthe, met Pasen. Je hebt een ijzeren kogel, de noten liggen op een rij, en aan de zijkant liggen centen of extra noten, net wat je hebt afgesproken waar je om speelt. En van een afstand moet je de noten wegschieten. Maar alleen de voorste noten. Als de voorste blijft liggen en je schiet alleen de zesde, zevende of achtste weg, dan moet je geld inleggen en dan krijg je niks. Maar schiet je de voorste weg en er ligt wat geld of andere noten naast, dan mag je dat pakken." Zoals ook hier hebben vrijwel alle voorjaarstradities met vruchtbaarheid te maken, "want een noot is de aankondiging van het voorjaar."

Ouwe rommel in de hens

"De paasvuren zijn al echt heel oud. Dat beschrijft Henk (Nijkeuter, ST) ook heel mooi, die zijn voorchristelijk. Er zit ook een Noordse mythologie-kant aan het paasfeest; aan de voorjaarsfeesten en ook aan die paasvuren. Er is veel om te doen, he? De stikstof, de schone lucht. Ja, wat moeten we ermee? Net als met vuurwerk en carbid schieten... Toen ik hierheen reed, zag ik alweer allerlei bulten liggen die de hens in gaan. Het is niet alleen Drents, maar een Oost-Nederlandse, Nedersaksische traditie." Wat willen we eigenlijk met die paasvuren? Abel Darwinkel: "Het was eerder natuurlijk het verdrijven van geesten, het opruimen van ouwe rommel, maar ook dat dat we weer de nieuwe zomer ingaan."

Gedeelde Het