Rechtbank bekijkt uitkomsten uniek DNA-onderzoek in verkrachtingszaak Schipborg
Home / Onze blog
10 Oct 2022
Rechtbank bekijkt uitkomsten uniek DNA-onderzoek in verkrachtingszaak Schipborg
Heeft de 28-jarige Rick K. uit Zuidlaren in juli 2019 een 76-jarige vrouw in natuurgebied De Strubben-Kniphorstbosch op klaarlichte dag verkracht? Of is zijn eeneiige tweelingbroer de mogelijke dader? Het DNA-materiaal op de kleding van de vrouw matcht met het vrijwel identieke erfelijk materiaal van beide broers.
Alle ogen zijn gericht op de door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) ontwikkelde methode, waarmee de verschillen in de DNA-profielen van eeneiige tweelingen kunnen worden vastgesteld.
De rechtbank in Assen besliste in augustus 2020 dat dit nieuwe DNA-onderzoek moest worden verricht. Twee jaar duurde dit onderzoek. Vandaag worden de uitkomsten besproken in de rechtbank in Assen. De kans is aanwezig dat na ruim drie jaar het DNA-spoor nagenoeg met zekerheid kan worden gelinkt aan de juiste persoon.
Tot dusver eindigden strafzaken waarin eeneiige tweelingen waren betrokken en de bewijslast uitsluitend bestond uit hun identieke DNA-profielen vrijwel altijd tot vrijspraak. Eenvoudigweg omdat de rechter het spoor op basis van een standaard DNA-onderzoek niet kon toeschrijven aan de ene of de andere helft van de tweeling.
Kan doorbraak zijn
De uitkomst van dit unieke DNA-onderzoek in de Drentse zedenzaak kan voor een doorbraak zorgen. Met deze technieken is het nu in strafzaken mogelijk geworden om onderscheid te maken tussen eeneiige tweelingen, naast vingerafdrukken en bijvoorbeeld een alibi, zegt DNA-deskundige Arnoud Kal van het NFI.
De minieme verschillen die er zijn in het DNA van een eeneiige tweeling, kunnen in kaart worden gebracht door de bouwstenen van het DNA te onderzoeken. De erfelijke informatie ligt besloten in de volgorde van deze bouwstenen.
Vijf pallets papier
"Een eeneiige tweeling ontstaat uit één bevruchte eicel", legt Kal uit. De eicel splitst zich in twee verschillende embryo's. "Deze embryo's gaan verder met hun eigen celdeling en het kopiëren van hetzelfde DNA. In de baarmoeder kunnen 'leesfoutjes' worden gemaakt en daardoor kleine verschillen ontstaan", zegt de wetenschapper.
Kal illustreert dat met 3.000 letters op één velletje papier. "Dit is een stukje van de code. In werkelijkheid is de code 3 miljard letters lang, waarvoor je vijf pallets papier nodig hebt."
Twee deskundigen naar Assen
Het onderzoek is verricht in drie laboratoria. "Het onderzoek duurde lang, omdat het uit heel veel stappen bestaat. En iedere stap is afhankelijk van het resultaat van de vorige stap. Daarnaast zijn analyses herhaald en er moest een statistisch model worden gemaakt om dit alles uit te kunnen leggen", zegt Kal.
Twee deskundigen van het NFI komen vandaag naar de zitting in Assen om vragen te beantwoorden. De zaak tegen de 28-jarige staat of valt met deze uitkomsten. Rick K. kwam in december 2020 vrij, nadat hij bijna anderhalf jaar vastzat.
Opvallend loopje
Al die tijd ontkent de man dat hij de wandelaarster op het natuurterrein aanviel. Het DNA van zijn tweelingbroer zat in de DNA-databank. Die broer had een alibi, waarna de politie bij Rick K. aanklopte. K. was die middag bij vrienden om een crossauto op te knappen.
De mannen bevestigden dit, maar zeiden ook dat Rick K. een tijdje weg is geweest. Hij werd onder meer ook opgepakt, omdat de agenten hem herkenden van een opvallend loopje dat het slachtoffer beschreef. De rechtbank trekt de hele dag uit voor de behandeling van de zaak.
