statige gemeentehuizen: het raadhuis van Schoonebeek
Home / Onze blog
29 Aug 2023
statige gemeentehuizen: het raadhuis van Schoonebeek
Het is 25 jaar geleden dat Drenthe gemeentelijk opnieuw is ingedeeld. Sinds 1 januari 1998 telt onze provincie twaalf gemeenten, daarvoor waren dat er 34. Nieuwe gemeentehuizen verrezen, oude gemeentehuizen sloten de deuren voorgoed. Veel van die voormalige 'regel- en ontmoetingsplekken' staan nog fier overeind, maar lang niet allemaal.
Bij de rubriek Zoek Het Uit! van RTV Drenthe kwam de vraag binnen wat er toch is gebeurd met de oude gemeentehuizen die nu alweer ruim 25 jaar een heel ander leven leiden. De redactieleden zijn gelijk de zoektocht naar de sleutels begonnen. De komende zomerweken daarom in deze rubriek aandacht voor voormalige raadhuizen in onze provincie.
't Aole Gemientehoes
Na een paar keer een prachtpand te hebben uitgelicht wordt het tijd om een iets minder mooi pand naar voren te schuiven. Onder de Zoek Het Uit!-redactie is enige consensus: "Misschien wel het lelijkste oude gemeentehuis van Drenthe." Of iets mooi of lelijk is, is gelukkig heel persoonlijk.
Het gaat hierbij om het laatste gemeentehuis van de gemeente Schoonebeek, dat in 1998 bij de gemeente Emmen kwam. Het oude gemeentehuis heet tegenwoordig 't Aole Gemientehoes en is nu een multifunctioneel centrum (mfc), wat zoveel inhoudt als een gebouw waar meerdere maatschappelijke organisaties gehuisvest worden.
In 't Aole Gemientehoes zitten onder andere meerdere muziekverenigingen, verschillende sportverenigingen, hobbyclubs, een school en een bibliotheek. Maar nog veel meer.
Het gebouw is uit de grond gestampt in 1969, waarna in 1971 de gemeente erin trok. Het is qua bouw een typisch 'jaren '60/'70-gebouw'. Volgens de website van 't Aole Gemientehoes is daarvoor gekozen omdat 'het was gebaseerd op het ideaal van een open en laagdrempelige overheid'. Aan de buitenkant is het nog precies de blokkendoos die er in de jaren '70 is neergezet. Van binnen is het pand in 2019 gerenoveerd om te kunnen voldoen als mfc. Tussen 1998 en 2019 stond het grotendeels leeg.
Een ouder gemeentehuis
De gemeente begon in 1971 in dat pand, maar dat betekent niet dat het het eerste gemeentehuis van Schoonebeek was. In 1884 werd Schoonebeek namelijk al een zelfstandige gemeente, na de afscheiding van de gemeente Dalen. Schoonebeek is lang de jongste gemeente van Drenthe geweest. De naam was destijds Oud-Schoonebeek. Dat werd in 1952 Schoonebeek.
Het eerste gemeentehuis van Oud-Schoonebeek was geen echt gemeentehuis. De gemeenteraad vergaderde in de gemeentelijke school, op aandringen van de eerste burgemeester van de gemeente: Lodewijk Bernardus Johannes Dommers, tevens naamgever van het Dommerskanaal.
Ook het tweede gemeentehuis was geen echt gemeentehuis, want toen werd er uitgeweken naar het huis van de heer G. Kamping, aan de Europaweg 94c. Ook dat tweede gemeentehuis was niet lang het onderkomen, want al snel kocht de gemeente een lap grond om daar een echt gemeentehuis neer te zetten. Het huis van de heer Kamping is in 1959 afgebroken.
Het eerste echte gemeentehuis kwam er in 1885 en stond ook aan de Europaweg, maar dan op nummer 42. Het pand zelf is er inmiddels niet meer. In 1993 ging de sloophamer door het oude gemeentehuis, waar de eerste drie burgemeesters van Schoonebeek gewoond hebben. De burgemeester woonde na 1925 elders in Schoonebeek. Bij Schoonebekers is wel bekend dat de burgemeesterswoning aan de Europaweg 64 stond.
Het pand van het oude gemeentehuis werd van 1925 tot 1969 alleen nog gebruikt als gemeentehuis. Daarna werd het pand, tot 1993, nog gebruikt voor allerlei gemeentelijke doeleinden. In 1994 is er een volledig nieuwe woning herrezen op de plek van het oudste gemeentehuis.
Vier verschillende plekken
De gemeente verhuisde in 1969 naar de plek waar nu 't Aole Gemientehoes staat. Dat werd voor die tijd Pallert Noord genoemd, als zijnde het noordelijke gedeelte van de Pallert, het winkelcentrum in Schoonebeek.
Schoonbeek heeft dus vier plekken gehad waar de gemeenteraad op enig moment vergaderde, waarvan twee echte gemeentehuizen. Of 't Aole Gemientehoes echt het lelijkste oude gemeentehuis van Drenthe is, is aan het oog van de toeschouwer.
